وارد شوید
آرتیستون یا آرتیستونه، یکی از دختران برجسته کوروش بزرگ، بنیان‌گذار امپراتوری هخامنشی، و ملکه کاساندان بود. او که در بازه زمانی ۵۳۵ تا ۵۳۸ پیش از میلاد متولد شد، نقش مهمی در تاریخ هخامنشیان ایفا کرد. نام او که به معنای «ستون ارته» (راستی و درستی) است، نشان‌دهنده جایگاه والای او در فرهنگ پارسی باستان بود. این مقاله به بررسی زندگی، جایگاه اجتماعی، ازدواج و نقش آرتیستون در امپراتوری هخامنشی می‌پردازد.
آرتیستون، سومین دختر کوروش بزرگ و کاساندان، در خانواده‌ای سلطنتی و قدرتمند به دنیا آمد. او خواهر کمبوجیه دوم، بردیا (سمردیس)، آتوسا و رکسانا (روشنک) بود. منابع تاریخی، از جمله نوشته‌های هرودوت، نشان می‌دهند که کوروش و کاساندان پنج فرزند داشتند که آرتیsystems:. آرتیستون در محیطی پرورش یافت که ارزش‌های پارسی مانند راستی، شجاعت و عدالت در آن برجسته بود، و نام او نیز بازتابی از این ارزش‌هاست.
نام آرتیستون در زبان پارسی باستان Rtastūnā به معنای «ستون راستی» است و در منابع یونانی به صورت Artystōnē و در متون ایلامی به صورت Ir-da-iš-du-na یا Ir-taš-du-na ثبت شده است. این نام نشان‌دهنده جایگاه معنوی و فرهنگی او در جامعه هخامنشی است.
آرتیستون یکی از همسران داریوش بزرگ، پادشاه هخامنشی، بود. ازدواج او با داریوش، که خود از شاخه‌ای دیگر از خاندان هخامنشی بود، احتمالاً به منظور تقویت مشروعیت سلطنت داریوش انجام شد، زیرا او از طریق پیوند با دختران کوروش (آرتیستون و آتوسا) و نوه او (پارمیس) به خاندان بنیان‌گذار امپراتوری متصل شد. هرودوت، مورخ یونانی، گزارش داده است که آرتیستون محبوب‌ترین همسر داریوش بود و او دستور ساخت تندیسی زرین از وی را صادر کرد، که نشان‌دهنده جایگاه ویژه آرتیستون در دربار هخامنشی است.
آرتیستون از داریوش سه فرزند به دنیا آورد:
آرشام، فرمانده نیروهای عرب و اتیوپیایی در ارتش هخامنشی.
گوبریاس (گئوبروه)، فرمانده نیروهای کاپادوکیه و سوریه.
ارته‌زوستر، دختری که اطلاعات کمتری درباره او در دسترس است.
آرتیستون به عنوان یک شاهدخت هخامنشی (که در الواح تخت‌جمشید دو بار با عنوان du-uk-ši-iš یا «شاهدخت» ذکر شده) از جایگاه اجتماعی بالایی برخوردار بود. الواح گلی تخت‌جمشید نشان می‌دهند که او صاحب املاک و کاخ‌های متعددی در مناطق مختلف پارس بود و ضیافت‌های باشکوهی برگزار می‌کرد، گاهی همراه با پسرش آرشام. این ضیافت‌ها نشان‌دهنده نقش او در حفظ روابط اجتماعی و سیاسی در امپراتوری بود.
یکی از اسناد مهم تاریخی، لوحی است که توسط کمرون منتشر شده و حاوی فرمانی از داریوش بزرگ در آوریل ۵۰۶ پیش از میلاد است. این فرمان دستور اعطای صد کشتی به آرتیستون را می‌داد، که احتمالاً برای تأمین نیازهای اقتصادی یا سیاسی او بوده است. این امر نشان‌دهنده نفوذ و اهمیت او در دربار هخامنشی است.
برخی منابع، مانند داندامایف، احتمال می‌دهند که آرتیستون با رکسانا (روشنک) یکی باشد، اما این نظریه با توجه به منابع دیگر که رکسانا را دختری جداگانه و همسر کمبوجیه دوم می‌دانند، مورد اختلاف است. همچنین، جیمز آشر، محقق، پیشنهاد کرده که آرتیستون ممکن است همان ملکه استر در روایات یهودی باشد، اما این فرضیه به دلیل کمبود شواهد قطعی تأیید نشده است.
آرتیستون، به عنوان یکی از دختران کوروش بزرگ و همسر محبوب داریوش بزرگ، نقشی کلیدی در حفظ پیوندهای خانوادگی و سیاسی در امپراتوری هخامنشی داشت. او با دارا بودن املاک، برگزاری ضیافت‌های باشکوه و داشتن فرزندانی که در ارتش هخامنشی مناصب مهمی داشتند، از شخصیت‌های برجسته دربار بود. زندگی او نمونه‌ای از جایگاه زنان در خاندان سلطنتی هخامنشی است که اگرچه در نظام مردسالارانه محدودیت‌هایی داشتند، اما توانستند تأثیرات قابل‌توجهی در سیاست و جامعه بگذارند.
